Powell lúng túng rõ rệt: Liệu chúng ta có đang chứng kiến sự sụp đổ của Fed?

Ngân hàng Trung ương Mỹ (Fed) vừa cắt giảm lãi suất thêm 0,25%, lần thứ hai liên tiếp, đưa mức lãi suất quỹ liên bang về 3,75-4%. Thế nhưng, lời phát biểu “lúng túng” của Chủ tịch Jerome Powell đã khơi dậy nghi ngờ lớn từ các chuyên gia. Nội bộ Fed chia rẽ, lợi suất trái phiếu Kho bạc tăng vọt. Ai sẽ thay thế Powell khi nhiệm kỳ kết thúc vào tháng 5/2026?

Hôm 30/10/2025, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã chính thức công bố cắt giảm lãi suất quỹ liên bang thêm 25 điểm cơ bản xuống chỉ còn khoảng 3,75-4% - thấp nhất trong ba năm qua. Đây là lần thứ hai Fed nới lỏng chính sách tiền tệ chỉ trong hơn một tháng, tiếp nối động thái tương tự hồi tháng 9. Quyết định nhận được ủng hộ từ 10/12 thành viên Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC), dù vẫn có hai phiếu bất đồng.

Ngay sau đó, trong buổi họp báo, Chủ tịch Fed Jerome Powell cố trấn an mọi người bằng giọng điệu nhẹ nhàng. Ông khẳng định kinh tế Mỹ vẫn “vững chắc”, lạm phát đang tiến gần mục tiêu 2%, và thị trường việc làm chưa có dấu hiệu suy yếu nghiêm trọng. “Chính sách tiền tệ vẫn ở mức hạn chế”, Powell nhấn mạnh, đồng thời lưu ý rằng việc cắt giảm lãi suất vào tháng 12 “chưa chắc chắn” mà sẽ tùy thuộc vào dữ liệu mới.

Thế nhưng, chỉ sau 10 phút phát biểu, Phố Wall lập tức phản ứng tiêu cực: chỉ số Dow Jones giảm mạnh, trong khi lợi suất trái phiếu Kho bạc 10 năm vọt lên 4,094% - mức tăng lớn nhất kể từ tháng 7.

Với những nhà đầu tư mới tham gia thị trường forex hoặc chứng khoán, động thái này mang ý nghĩa đơn giản: vay mượn rẻ hơn, giúp kích thích chi tiêu và đầu tư. Đồng USD có thể yếu đi đôi chút so với euro hay bảng Anh, tạo cơ hội cho các cặp tiền tệ như EUR/USD hoặc GBP/USD tăng giá. Tuy nhiên, đằng sau vẻ ngoài yên bình ấy, những nghi ngờ sâu sắc từ giới chuyên gia đang khiến uy tín của Powell và Fed lung lay dữ dội.

Chỉ ngay sau quyết định, hàng loạt phân tích đã xuất hiện. Tác giả Macro Anchor chỉ ra Powell “lúng túng rõ rệt” trong họp báo với lời lẽ mâu thuẫn khi giải thích cung-cầu, cử chỉ phòng thủ, và thiếu chỉ dẫn cụ thể. Fed bị mô tả như đang rơi vào “hỗn loạn” khi nội bộ FOMC chia rẽ sâu, biểu đồ chấm (dot plot) dự báo lãi suất năm 2026 cho thấy khoảng cách lớn nhất từ trước đến nay.

Việc chấm dứt siết chặt định lượng hay QT (Quantitative Tightening) từ ngày 01/12 - tức ngừng rút 60 tỷ USD trái phiếu Kho bạc mỗi tháng - không chỉ là “điều chỉnh kỹ thuật” như Powell nói, mà thực chất là nới lỏng định lượng nhẹ (QE-lite) để bơm thanh khoản, giúp Kho bạc Mỹ tái cấp vốn nợ ngắn hạn với chi phí thấp hơn.

Vậy thì nguyên nhân gốc rễ nằm ở đâu? Nợ công Mỹ đã vượt 125% GDP, và mỗi khi lãi suất tăng 1%, thâm hụt ngân sách thêm 300 tỷ USD/năm. Fed không còn độc lập hoàn toàn, mà bị sự thống trị tài khóa (fiscal dominance) chi phối: mức lãi suất “trung lập thực sự” giờ chỉ khoảng 2,5% để Kho bạc trụ vững, chứ không phải 3,5% như thị trường mong đợi.

Các chuyên gia trên The Stock Market News bổ sung rằng Powell đang “giả vờ” kinh tế ổn định, trong khi dữ liệu việc làm ADP/ISM sắp tới có thể tiết lộ nhu cầu suy giảm và thất nghiệp tăng. CNBC thì miêu tả Powell phải “dập tắt nổi loạn” từ thị trường lẫn nội bộ Fed, khi lợi suất tăng dù đã cắt lãi suất - một nghịch lý khiến giá trái phiếu lao dốc.

Những nghi ngờ này không chỉ dừng ở lý thuyết suông khi dữ liệu kinh tế mới nhất từ Wells Fargo và TD Economics đã củng cố rõ nét: thị trường nhà ở phục hồi chậm chạp vì hiệu ứng khóa chặt (lock-in effect) - 85% chủ nhà giữ khoản vay lãi suất thấp 4,1%, ngại bán nhà.

Doanh số bán nhà được so sánh với số lượng hộ gia đình Mỹ - Nguồn: Trong hình

Doanh số bất động sản thấp hơn 20% so với trước dịch. Việc Fed tái đầu tư trái phiếu thế chấp (MBS) vào trái phiếu Kho bạc ngắn hạn (T-bills) (16 tỷ USD/tháng) chính là cách khôn ngoan để giảm áp lực lãi suất vay mua nhà, nhưng cũng phơi bày mục tiêu kiểm soát đường cong lợi suất một cách ngầm.

Áp lực càng đè nặng lên Powell khi nhiệm kỳ của ông kết thúc vào tháng 5/2026. Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent - ứng viên hàng đầu - đang dùng lời lẽ gây áp lực (jawboning) để kéo lợi suất 10 năm xuống dưới 4%, và có thể công bố danh sách “ghế Chủ tịch Fed” trước Giáng sinh.

Theo VietnamBiz và Benemon's Substack, năm ứng viên sáng giá nhất gồm: Kevin Hassett, Christopher Waller, Kevin Warsh, Rick Rieder, và Michelle Bowman. Bessent dẫn đầu trên Polymarket với tỷ lệ cao, hứa hẹn nới lỏng mạnh hơn để tái tài trợ 8 nghìn tỷ USD nợ Kho bạc trong 2025-2026.

Như WikiFX đã phân tích chi tiết trong bài viết hôm qua, quyết định của Fed lần này tuy “bất ngờ có kiểm soát” nhưng đầy rủi ro biến động cho trader forex. Powell có thể khiến USD dao động mạnh, đặc biệt nếu dữ liệu việc làm yếu đi.

WikiFX khuyến nghị: Hãy chọn sàn môi giới uy tín, kiểm tra giấy phép và spread thấp ngay trên ứng dụng WikiFX để tránh lừa đảo giữa cơn bão nới lỏng.

Dự báo cho thấy Fed sẽ cắt lãi suất sâu xuống 2,5-3% vào cuối 2026, kích hoạt giao dịch tiền tệ mất giá (debasement trade) - cổ phiếu bùng nổ nhưng lạm phát rình rập.

Tóm lại, từ cú cắt lãi suất “êm ái” đến cơn bão nghi ngờ “không còn tin tưởng”, Fed đang đối mặt bước ngoặt lịch sử. Nhà đầu tư khôn ngoan hãy theo dõi sát dữ liệu ADP/ISM tuần tới - chúng sẽ định hình nhịp nới lỏng tiếp theo. Bạn đã sẵn sàng? Tra cứu sàn môi giới ngay trên WikiFX để nắm bắt cơ hội!